دتکتور حرارتی
دتکتورهای حرارتی نسبت به افزایش درجه حرارت حساس می باشند. هنگامی که بر اثر حریق، درجه حرارت محیط تغییرات غیر عادی داشته باشد این دتکتورها فعال می شوند.
این دتکتورها دارای یک محفظه می باشد. در داخل محفظه یک بی متال (دو نوار فلزی با جنس مختلف) وجود دارد. هوای گرم روی بی متال اثر گذاشته و گرما باعث بسته شدن کنتاکت های آن شده و دتکتور عمل می کند. این دتکتورها برای مکان هایی همچون آشپزخانه ها، موتورخانه ها و . . . مناسب می باشد. در مورد وسایل برقی نیز که شروع حریق آنها با ساطع شدن حرارت همراه می باشد که این نوع دتکتور، حرارت ناشی از وقوع حریق را در همان لحظات اولیه تشخیص داده و با بسته شدن مدار الکتریکی مربوطه به مرکز کنترل پنل اعلام کرده و اقدامات برنامه ریزی شده را بطور خودکار انجام می دهد و آژیرهای اعلام حریق نیز به صدا در آمده تا اشخاص را از وقوع حادثه مطلع کنند. این نوع دتکتور اصولا شامل دو نوع (ثابت و حساس به افزایش دما) می باشند.
نحوه عملکرد انواع اولیه این دتکتورها بدین طریق است که این دتکتورها در اثر انبساط یک نوار فلزی برای حس کردن گرما استفاده می شوند که در ساده ترین شکل آن، این نوار با رسیدن به یک دمای از پیش تعیین شده ای برا اثر انبساط خم شده و با رد کردن جریان الکتریسیته از خود، موجب فعال شدن اعلام کننده ها می شوند. در سری های جدید آن بجای نوارهای فلزی از یک مقاومت کوچک الکترونیکی کالیبره شده به عنوان شناسنده دما بکار می رود.
دمای عملکرد این نوع آشکارسازها معمولا حدود 65 درجه می باشد. دتکتور حرارتی در سیستم اعلام حریق بخصوص برای محیط هایی که بطور عادی حاوی دود هستند (همانند آشپزخانه ها، شوفاژخانه ها، لباسشویی ها و پارکینگهای اتومبیل مناسب هستند. برای استفاده از این دتکتورها بایستی به حداکثر پوشش، حداکثر فاصله بین دیوار و دتکتور، فاصله بین دتکتورها، برآمدگی های روی سقف و … توجه نمود.
الف) دتکتورهای حرارتی ثابت ((Heat detector (fixed/static):
این نوع از دتکتورها را برای حرارتی مشخص ثابت می کنند و وقتی فعال می شوند که حرارت محیط به آن مقدار برسد و این دمای مشخص موجب تحریک دتکتور می شود. عموما این دتکتورها برای 57 درجه تنظیم می شوند البته دتکتورهای صنعتی مثلا TMP2 به راحتی قابلیت تنظیم دمای آلارم، زمانی که لازم است در این دما بماند تا از حالت هشدار به آلارم برود و تا چه دمایی این آلارم قطع نشود و ادامه یابد.
سنسور این نوع دتکتورها بیشتر بصورت فیوزی ذوب شونده یا فیوزی مبتنی بر خاصیت ترموکوپل یابی متالیک است که در هر حالت با دریافت حرارت کافی باعث عمل دستگاه می گردد. در سیستمهای اعلام حریق بیشتر دتکتورهای بی متالیک مناسبتر می باشد به سبب آنکه پس از هربار هشدار یا اخطار توانایی برگشتن به حالت قبلی خود دارند و مجددا قابل استفاده است.
قسمت متحرک بی متالیک مانند دیسک مقعری است که پس از انبساط سطحی در اثر افزایش درجه حرارت ناشی از حریق، جریان برق را در مدار برقرا می کند انواع سنسور های دتکتور حرارتی :با عنصر حساس ntc ، با عنصر حساس ptc ، نیمه هادی ، ترموکوپل جیوه ای ، آلیاژهای ذوب شونده ، پمپر هوا المنتهای عمل کننده بصورت فیوزی از آلیاژهایی از جنس بیسموت ، سرب ، قلع و کادمیم ساخته می شوند که به سرعت در درجه حرارت مورد نظر ذوب میشوند.
ب) دتکتورهای حرارتی حساس به تغییر سریع حرارت [افزایشی] ((Heat detector (static+RoR):
این نوع دتکتورها اصولا دارای سه مقاومت می باشند، یکی از آنها در ارتباط مستقیم با هوای محیط قرار دارد، دیگری دور از هوای محیط و سومی مقاومت حساس به درجه حرارت معین (درست مثل نوع حرارتی ثابت) می باشد دتکتور اولی که با هوای بیرون در ارتباط است با دتکتور دومی مقایسه می شود زمانی که تعییر چشمگیری بین دو دما باشد (مثلا 5 درجه در چند ثانیه) دتکتور پیغام هشدار به پنل می فرستد البته این مقدار تغییر دما و نیز زمان تغییر این دما برای دتکتورهای صنعتی به راحتی قابل انجام است.
این نوع دتکتورهای حساس به افزایش دما بیشتر در اماکنی چون سیلوها بکار می رود. هرگاه روند افزایش درجه حرارت هوای محدوده کاشف با روند قابل قبول دستگاه متناسب نباشد ، دستگاه اعمال حریق عمل می کند . در این کاشف المنتهای عمل کننده برحسب سرعت تغییرات درجه حرارت 12 – 15 درجه کلوین در هر دقیقه عمل می کنند در صورتیکه سرعت افزایش دما بیش از این مقدار باشد دستگاه عمل می کند . ساختمان این نوع شامل یک لوله مسی در نوع حلقوی یا محفظه در نوع نقطه ای می باشد که هرگاه هوای داخل لوله مسی یا محفظه بر اثر گرما منبسط شود ، با بالارفتن فشار مکانیکی ، دیافراگم قابل انعطاف تحت فشار داخلی جریان برق را برقرار میکند .
محفظه کاملا بسته نیست و برای حذف خطای ناشی از تغییرات فشار هوای محیط و جلوگیری از اعلام کاذب روزنه کوچکی برای دیافراگم تعبیه شده است .افزایش حرارت باید بصورت ناگهانی ، غیر عادی و سریع باشد . نوع دیگر آن از دو مقاومت مشابه ( رزیستور برقی برای احساس نمودن گرما ) استفاده شده ، یک رزیستور در معرض محیط بیرونی و دیگری در محیط بسته می باشد در حالت عادی هر دو رزیستور درجه حرارت مشابهی را حس می کنند ، در صورت بروز آتش سوزی درجه حرارت احساس شده متوسط رزیستور بیرونی بسرعت بالا می رود و دتکتور در حالت آژیر قرار میگیرد . یک مقاومت سینوس نیز وجود دارد که در درجه حرارت پیش بینی عمل می نماید . ولتاژ کار این دتکتور 12 الی 30 ولت و جریان مصرفی آن در حالت ساکن 60 میکرو آمپر می باشد .
